Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
Wat is Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
Meer dan een miljoen Nederlanders heeft het prikkelbare darm syndroom (PDS). Het is een verstoring van de functie van de darmen, vooral de dikke darm. Het is een chronische aandoening; als je het hebt, zul je ermee moeten leren leven. De diëtist kan je daarbij helpen.
Als je PDS hebt, maakt je darm teveel of juist te weinig bewegingen. In je darmen zitten veel zenuwen. Bij PDS reageren de zenuwen overgevoelig op de bewegingen in je darmen. Hierdoor ervaar je allerlei vervelende klachten.
De diëtisten van Samen Sterk zijn gespecialiseerd in het behandelen van het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS). Ook wel spastische darm of Irritable Bowel Syndroom genoemd (IBS).
Hieronder lichten we toe wat PDS is en hoe de diëtiste je kan helpen om van je klachten af te komen en onderliggende ziektes/aandoeningen worden uitgesloten.
De voedingspatroon aanpassen zorgt ervoor dat de klachten/symptomen verminderen en/of verdwijnen bij PDS. Omdat het voor iedereen anders werkt is het belangrijk dat je met de diëtiste uitzoekt welke aanpassingen voor jou geschikt zijn. Zo voorkom je dat je voedingsstoffen te kort krijgt en eenzijdig eet.
*Ongeveer 10% van de bevolking heeft in meer of mindere mate last van Prikkelbare Darm Syndroom
Oorzaak Prikkelbare Darm Syndroom?
Het is lang niet altijd duidelijk hoe PDS ontstaat. Het valt op dat vrouwen vaker te maken hebben met PDS-klachten dan mannen. Stress kan een rol spelen, evenals sommige voedingsmiddelen, een darm- of maaginfectie of een allergie. Het is daarom belangrijk dat naar deze mogelijke oorzaken gekeken wordt in de behandeling. Er is wel een link tussen de hersenen en de darmen, bij spanning merk je meer last te hebben van PDS. Denk hierbij aan vermindering van stress, maar ook aan aanpassing van de voeding. Soms is dat niet voldoende en blijf je klachten houden. Het kan dan helpen om met behulp van een diëtist je voeding te onderzoeken op FODMAP’s.
Symptomen van Prikkelbare Darm Syndroom
Je kunt Prikkelbare Darm Syndroom herkennen aan onderstaande symptomen.
Let op! Niet iedereen merkt de symptomen op als ze PDS hebben. Ze kunnen in verschillende gradaties voorkomen. Meer dan één symptoom kan al leiden op Prikkelbare Darm Syndroom.
Veel PDS klachten kunnen overeenkomen met andere maagaandoeningen, zoals Coeliakie, lactose-intolerantie of chronische darmontsteking. Het is daarom belangrijk om hierbij de begeleiding van een dietiste te krijgen voor de juiste diagnose !
Meest voorkomende klachten bij Prikkelbare Darm Syndroom:
- Opgeblazen gevoel
- Obstipatie
- Diarree
- Buikpijn
- Buikkrampen
- Winderigheid
- Vermoeidheid
- Misselijkheid
- Brandend maagzuur
Wat kan je doen?
Alleen een diëtiste kan samen met u kijken of u Prikkelbare Darm Syndroom heeft!
Dit kan alleen getest worden d.m.v. het FODMAP-dieet.
Het FODMAP dieet kan er voor zorgen dat u volledig herstelt van uw klachten. Het is cruciaal dat u het dieet niet zelfstandig doet, maar met behulp van een diëtiste. De diëtiste kan er voor zorgen dat u geen voedingsstoffen te korten heeft, dat uw lichaam niet beschadigd raakt op lange termijn en uw weerstand sterk blijft!. De diëtiste is gespecialiseerd in het FODMAP dieet en weet precies welke stappen ervoor nodig zijn om u zoveel mogelijk hierbij te helpen.
Wat is het FODMAP-dieet?
Het FODMAP beperkt dieet
Aan de Monash Universiteit in Australië is een dieet ontwikkeld dat bewezen effectief is bij PDS. Dit is het FODMAP arme of beperkt dieet. Het dieet is vrij streng, maar het blijkt dat 75% van de mensen met PDS veel minder of zelfs helemaal geen klachten meer hebben.
Waar staat FODMAP voor?
FODMAP is een afkorting. Elke letter geeft een groep koolhydraten weer waarvan bekend is uit onderzoek dat ze klachten kunnen geven. FODMAP staat voor: Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden, Monosachariden And Polyolen. Deze voedingsstoffen worden verder onderverdeeld in:
- Fructose (zit in veel fruitsoorten)
- Fructanen (zit in producten gemaakt van tarwe, rogge, gerst en sommige groenten)
- Lactose (zit in melkproducten)
- Galactanen (zit in peulvruchten en sommige noten)
- Polyolen (zit in zoetstoffen en sommige fruit- en groentesoorten)
Werkwijze FODMAP-dieet?
Werkwijze FODMAP-dieet
1. 4 -6 weken geen FODMAP producten
U krijgt een lijst van uw diëtiste met welke producten hiermee bedoeld worden)
Strikt volgen! Anders werkt de test niet om te achterhalen of u PDS heeft.
2. Daarna volg je een schema waarbij je één voor één per FODMAP groep de producten toevoegt om te kijken waar je op reageert.
Het is een ingewikkeld dieet dat goed gevolgd moet worden door de diëtiste.
3. Je kan snel voedingstekorten gaan ondervinden, dit zal de diëtiste voorkomen met regelmatige check-ups.
4. Na het testen, zal uw diëtiste de conclusie kunnen trekken of u PDS heeft. Dit is gebaseerd op de geëlimineerde FODMAP producten.
Waarom is het nodig FODMAP’s te beperken?
Bij mensen met PDS worden FODMAP’s vaak niet goed opgenomen in de darmen. Komen ze in de dikke darm, dan worden ze door bacteriën. Daarbij komt gas vrij. Voor iemand zonder PDS is dat niet erg en zijn er geen klachten. Maar bij mensen met PDS kan dit de oorzaak zijn van een opgeblazen gevoel, buikkrampen en winderigheid. Door de FODMAP’s (tijdelijk) weg te laten, verminderen deze klachten.
Voor wie is het FODMAP beperkt dieet geschikt?
Het FODMAP beperkt dieet is geschikt voor mensen met PDS klachten die al een regelmatiger eetpatroon hebben gehad met genoeg voedingsvezels, vet en vocht, samen met voldoende beweging en bij wie dat niet geholpen heeft. Door samen met een diëtist het FODMAP beperkt dieet in te zetten, kunnen de klachten wel verminderen.
*Uit onderzoek is gebleken dat ongeveer 75% van de mensen met PDS beduidend minder klachten ervaren door het FODMAP beperkt dieet.
FODMAP wetenschappelijk onderzocht
In het Martini Ziekenhuis in Groningen is vanaf 2013 bezig met onderzoek naar het effect van het FODMAP dieet. Er zijn gegevens bekend van 50 mensen met PDS, waarvan 38 vrouw zijn. Van deze groep zijn 2 deelnemers gestopt, maar van de overgebleven 48 bleek 84% matig tot veel minder klachten te hebben. Door herintroductie van de FODMAP’s kregen de onderzoekers beter zicht op welke FODMAP’s niet goed werden verdragen. Deze bevindingen komen overeen met internationale onderzoeken, waar tussen 70-87% van de deelnemers duidelijk minder klachten hadden na het volgen van het FODMAP beperkte dieet. Van belang is wel dat het dieet onder begeleiding van een ervaren diëtist wordt toegepast.
Vergoeding voor Prikkelbare Darm Syndroom?
JA! op 2 manieren
Ten eerste krijgt u vergoeding vanuit uw zorgverzekering om naar een dietiste te gaan. Dit is tussen 3 en 5 uur per jaar!
(Het gaat wel eerst van het eigen risico!)
Ten tweede
U kunt via de belasting tot 950 euro vergoeding krijgen voor de extra kosten rondom het dieet. Alleen bij de diëtiste die u heeft begeleid kan u hier in aanmerking voor komen!
Hoe kan een diëtiste je helpen?
Indien u de bovenstaande symptomen heeft, is het aan te raden om contact op te nemen met de diëtiste. Zij kan u van uw klachten helpen. De diëtiste is een erkende voedingsdeskundige. Zij kijkt samen met u naar uw voeding en geeft u voedingsadviezen om van u klachten/symptomen af te komen. In de praktijk merken wij dat ongeveer 90% van de klachten af komt.
Samen met de diëtiste kunt u de symptomen niet alleen verhelpen maar ook voorkomen in de toekomst!
Wat doet de diëtist voor jou?
Het volgen van het FODMAP beperkt dieet begint met het weglaten van FODMAP rijke producten. Deze fase duurt 6 tot 8 weken. Je diëtist legt uit welke producten zijn toegestaan en welke niet. Ondanks de beperking zorgt de diëtist ervoor dat je toch volwaardig eet. Verder helpt de diëtist je met het lezen van etiketten.
Na de periode van het weglaten, ook wel eliminatie genoemd, worden de FODMAP’s één voor één weer toegelaten in je dieet. De diëtist geeft aan wat je weer mag eten en in welke hoeveelheden. Vaak is er bij PDS sprake van een overgevoeligheid voor één of meer van de groepen. Met hulp van de diëtist leer je welke en hoeveel FODMAP’s je wel kunt verdragen. Uit de praktijk komt naar voren dat als mensen op eigen houtje het FODMAP beperkt dieet volgen, dat ze te lang in de eliminatiefase blijven. Er wordt dan vaak onvolwaardig gegeten en dit kan ook tot klachten leiden.
Je diëtist is je voedingscoach
Als je je bij ons aanmeldt, plannen we binnen twee weken een intake. Tijdens de intake nemen we alle tijd om inzicht te krijgen in jouw situatie en gezondheid. Waar sta je nu en vooral: waar wil je naar toe? Wat zijn je doelen en behoeften, maar ook je beperkingen. Tijdens de intake nemen we je eetpatroon door: wat eet je, wanneer en hoeveel? We staan stil bij waarom je bepaalde keuzes maakt. Naast de voeding kijken we naar andere leefstijlfactoren: beweging, slaap en stress. Die factoren hebben ook invloed op je eetpatroon en gezondheid. Daarna maken we een advies op maat. Dit advies is praktisch, persoonlijk en voor jou haalbaar. Misschien zit je tijdens het eerste gesprek zelf nog vol vragen. We nemen de tijd om deze te beantwoorden. Tijdens de begeleiding coachen we je in haalbare stappen naar een gezondere leefstijl. Je diëtist adviseert en motiveert, ook als het even wat moeilijker gaat.
Je diëtist:
- luistert naar jouw wensen en behoeften
- betrekt je bij het bepalen van je doelen
- legt uit waarover jij vragen hebt
- adviseert altijd op maat
- motiveert, ongeacht hoe het met je gaat
- coacht naar een gezondere leefstijl, in kleine of grotere stappen.
Je diëtist helpt jou op weg, zodat je leert hoe je gezond en prettig kunt leven en vitaal oud(er) kunt worden.
