Ondervoeding is slecht voor je gezondheid. Het kan iedereen overkomen, hoe oud of jong je ook bent, waar je ook woont. Er is sprake van ondervoeding als iemand niet genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt. Het is belangrijk om de symptomen van ondervoeding te herkennen, zodat je actie kunt ondernemen. Aanhoudende ondervoeding heeft namelijk negatieve gevolgen voor je gezondheid. Hier lees je meer over wat ondervoeding is, de symptomen en eventuele behandelingen.
Wat is ondervoeding?
Ondervoeding is wat er gebeurt als je niet genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt. Het lichaam heeft verschillende soorten voedingsstoffen nodig om te kunnen functioneren. Als je niet gevarieerd of niet genoeg eet, kun je last krijgen van ondervoeding. Ondervoeding komt meestal voor bij ouderen of (chronisch) zieken, maar iedereen kan er last van krijgen. Een diëtist in Enschede of elders kan je helpen het te voorkomen en behandelen.
Oorzaken van ondervoeding
Er zijn verschillende oorzaken van ondervoeding. Zo kan het zo zijn dat je een verhoogde energiebehoefte hebt waar je niet aan voldoet. Je hebt bijvoorbeeld meer energie nodig als je herstellende bent van een ziekte of een operatie. Een andere veelvoorkomende oorzaak is ondervoeding als gevolg van (pijn)klachten aan maag en darmen of het gebit. Het kan ook zo zijn dat je wel genoeg voedingsstoffen tot je neemt, maar dat je lichaam er niet genoeg opneemt. Dit komt voor bij specifieke darmaandoeningen of als je bijvoorbeeld heftig moet braken, waardoor je lichaam geen tijd heeft gehad om het voedsel te verteren en de voedingsstoffen eruit te halen. Als je last hebt van een of meer van deze situaties, heb je dus een verhoogd risico op ondervoeding en moet je actie ondernemen.
Ondervoeding bij verschillende leeftijdsgroepen
Mensen van alle leeftijden kunnen ondervoed raken. Er zijn wel leeftijdsgroepen die een hoger risico hebben op ondervoeding, zoals ouderen. Kinderen hebben geen verhoogd risico op ondervoeding, maar het leidt bij hen wel sneller tot ernstige gevolgen.
Ondervoeding bij ouderen
Ondervoeding komt het meeste voor bij ouderen. Volgens het Voedingscentrum komt ondervoeding bij ouderen bijvoorbeeld voor doordat zij minder bewegen en vaak ziek zijn. Daarnaast hebben zij vaker gebitsproblemen die eten bemoeilijken en hebben ze vaak een verminderde eetlust. Deze klachten die vaak voorkomen bij ouderen, kunnen leiden tot ondervoeding.
Ondervoeding bij kinderen
Omdat kinderen nog moeten groeien en hun lichaam volop in ontwikkeling is, hebben ze de juiste voedingsstoffen extra hard nodig. Als er symptomen van ondervoeding bij kinderen optreden, kan dit dan ook ernstige, blijvende gevolgen hebben voor hun gezondheid. Ondervoeding uit zich bij kinderen vaak als vermoeidheid, futloosheid en concentratieproblemen.
Ondervoeding bij (jong)volwassenen
Ook (jong)volwassenen kunnen last krijgen van ondervoeding. Doordat deze demografie over het algemeen het minst kwetsbaar is en het meest veerkrachtig, is de kans wel heel klein vergeleken met andere leeftijdsgroepen. Het is echter nog steeds belangrijk om tijdig actie te ondernemen als (jong)volwassenen symptomen van ondervoeding ervaren. Zo kunnen langetermijneffecten op de gezondheid worden voorkomen.
Wat zijn de symptomen van ondervoeding?
Om ondervoeding tijdig te behandelen, moet je de symptomen ervan tijdig herkennen. Wat je kunt ervaren als je last hebt van ondervoeding, is:
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Verminderde eetlust
- Lusteloosheid
- Afname van kracht en conditie
- Kouwelijk zijn
Als je deze symptomen herkent bij jezelf of iemand die je kent, bijvoorbeeld bij ouderen voor wie je zorgt, is er een kans dat er sprake is van ondervoeding. Mochten de symptomen aanhouden, dan is het verstandig om een expert in te schakelen, zoals een diëtist in Groningen of elders.
Gevolgen van ondervoeding
Bij langdurige ondervoeding kunnen je symptomen ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid. Wat er bij aanhoudende ondervoeding gebeurt, is dat je vet en spieren worden afgebroken. Daarnaast heb je minder energie, kracht en conditie. Ook verslechtert je weerstand, waardoor je sneller ziek wordt en langzamer herstelt. Je kunt deze gevolgen van ondervoeding voorkomen door de symptomen tijdig te herkennen en je te laten behandelen.
Hoe voorkom je ondervoeding?
Het advies om ondervoeding te voorkomen en de gevolgen ervan niet te ervaren, is als volgt:
- Eet gezond en gevarieerd. Zo krijg je alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt.
- Plan maaltijden op vaste tijden om te voorkomen dat je er onbedoeld een overslaat.
- Beweeg voldoende om eetlust te bevorderen.
Behandeling van ondervoeding
Als jij of iemand die je kent symptomen van ondervoeding ervaart, is het belangrijk om actie te ondernemen voordat er blijvende gevolgen van ontstaan. Een behandeling van ondervoeding in ernstige gevallen (met name bij ouderen of zieken) is medische bijvoeding in de vorm van drinkvoeding. Een minder dringende langetermijnoplossing is een voedingsplan maken in samenwerking met een diëtist in Zwolle of waar dan ook in Nederland.
Schakel Samen Sterk in voor hulp bij ondervoeding
Voor hulp bij ondervoeding, vertrouw je op Samen Sterk. Wij brengen je in contact met een diëtist bij jou in de buurt die je helpt de gevolgen van ondervoeding te voorkomen als je er symptomen van ervaart. Dankzij de begeleiding van onze professionals ben je er zo weer bovenop. Vul ons contactformulier in en plan een gratis kennismaking in.
Veelgestelde vragen over ondervoeding
Als je aan ondervoeding lijdt, kun je je vermoeid en slap voelen, wat je kan belemmeren in het dagelijks leven. Hoe langer je ondervoed bent, hoe ernstiger de gevolgen kunnen zijn. Zo kan je vet- en spierweefsel afgebroken worden, kun je sneller ziek worden en minder goed herstellen.
Je kunt van ondervoeding herstellen door je dieet aan te passen om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Dit kun je het beste in overleg met een specialist doen. Bij ernstige ondervoeding kun je ook bijvoeding toegediend krijgen in vloeibare vorm.
Als ondervoeding lange tijd aanhoudt (chronische ondervoeding), kun je er uiteindelijk aan overlijden. Dit komt doordat je lichaam steeds slechter gaat functioneren. Hoe langer je ondervoed bent, hoe lager je weerstand ook is, waardoor je ook nog een ziekte kunt oplopen en daar niet goed van kunt herstellen. Hierdoor gaat je gezondheid nog sneller achteruit. Je kunt dit echter voorkomen door de symptomen te herkennen en je dieet aan te passen, eventueel met hulp van een voedingsexpert.
Ondervoeding en ondergewicht zijn niet hetzelfde. Bij ondervoeding is er sprake van een tekort aan voedingsstoffen. Bij ondergewicht weeg je minder dan gezond is voor iemand van jouw lengte. Ondergewicht kan dus een gevolg zijn van (chronische) ondervoeding.
